Ojczyzna to nie tylko ziemia, ale także to, co na niej działo się z pokolenia na pokolenie, to historia wyrażana dziejami ludzi, rozległością kultury, wydarzeniami, które kształtują niepowtarzalną psychikę każdego z nas, całego narodu. Miłość do naszej całej historii, a ostatnio szczególnie w okresie okupacji, objawiała się w walce, niebywałych cierpieniach i ofiarach, upamiętnionych tablicami, pomnikami, pamiątkami, krzyżami i mogiłami pomordowanych i poległych. Pamięć o tych, którzy odeszli jest żywa wśród mieszkańców starszych jak i dzieci. O niewymownym hołdzie świadczy cmentarz partyzancki, na którym spoczęło 240 żołnierzy AK i BCh. Ekshumację zwłok żołnierzy z pól bitewnych Puszczy Solskiej przeprowadzono w dniach od 23 IX do 15 X 1944 roku. Tę wielką pracę wykonali przewodnicy - mieszkańcy, pod kierunkiem siedmioosobowej komisji, w skład której wchodzili inspektorzy - opiekunowie grobów żołnierskich, lekarze, fotografowie i sekretarze. Wśród ekshumowanych rozpoznano 118 żołnierzy. W związku z tym na 134 grobach umieszczono napis "Żołnierz nieznany". Obok wejścia na cmentarz znajdują się tablice z nazwiskami poległych żołnierzy z poszczególnych oddziałów. Na cmentarzu w ostatnich latach przeprowadzono wiele prac porządkowych. W 1957 roku na cmentarzu wzniesiono obelisk z płaskorzeźbami orłów jako świadectwo szacunku i pamięci złożonej w tym miejscu ofiary. Nie wszyscy polegli zostali pochowani na tym cmentarzu. Niektórzy zabrani przez bliskich spoczywają na parafialnych cmentarzach w grobach rodzinnych. Również zwłoki mjr Edwarda Markiewicza "Kaliny" pochowane zostały na cmentarzu parafialnym w Zwierzyńcu, obok zwłok jego brata Władysława Markiewicza "Skały". Cmentarz w Osuchach jest nie tylko największym cmentarzem partyzanckim w Polsce, ale i w Europie. Rokrocznie, w najbliższą niedzielę 25 czerwcu, odbywają się uroczystości ku czci poległych z udziałem kombatantów, władz, mieszkańców najdalszych zakątków kraju oraz miejscowej ludności . Zapalane są znicze, składane wiązanki kwiatów.

"Palą się znicze
A oni w trawie
Śpią pośród miasta.
Każdemu drzewo
Z serca wyrasta,
Na drzewach ptaki
Uwiły gniazdo
A w górze niebo
A w niebie gwiazda"
Danuta Wawiłow

Mszę odprawia ksiądz Małysiak, który każdego roku przyjeżdża z Krakowa. Spotyka się z kombatantami, z ludźmi, z którymi przemierzał szlaki partyzanckie. Ksiądz Biskup Jan Śrutwa przyjeżdżając do parafii Łukowa, zatrzymuje się przy cmentarzu. Odmawia modlitwę za poległych, składa wiązanki kwiatów. Na skraju lasu obok cmentarza wznosi się wybudowany w 1993 roku okazały dom. Napis na frontowej ścianie "Osuchy 1944 AK i Bch" dobrze widoczny z drogi informuje i zaprasza do zwiedzania muzeum, którego głównym zadaniem jest przekazanie kolejnym pokoleniom wiedzy o czynach synów tej ziemi walczącym z okupantem hitlerowskim w 1944 roku. Wieś Osuchy została nagrodzona "Krzyżem Grunwaldu III klasy". W miejscu gdzie 25 VI 1944 roku przez Sopot przedarła się grupa partyzantów AK pod dowództwem Konrada Bartoszewskiego ,,Wira” oraz "Corda" - Józefa Staglinskiego, na Dębowej Górce, znajduje się brzozowy krzyż i tablica upamiętniająca to wydarzenie.

KRZYŻ
"Wśród Biłgorajskich pól i lasów
Krzyż samotny
Na którym
Chrystus cierpiący
Rozpostarł ramiona opiekuńcze
Siekał go deszcz
Biją śnieżyce
A słonce opromienia
Ten krzyż
Pamięta bolesną przeszłość
Biłgorajskich ziem"
Anna Bandos

Jak pisała E. Orzeszkowa w "Nad Niemnem... te drzewa są świadkami, one powiedzieć nam mogą wiele..." tak też możemy określić drzewa porastające Puszcze Solską. One szumią chwałę poległym. Mieszkańcy Osuch zbierają się w każdą niedzielę i we wszystkie święta w kaplicy p. w. Maksymiliana Kolbe. Kaplica ta nieprzypadkowo nosi imię męczennika. Znajduje się ona na ziemi umęczonej i zroszonej krwią tych, którym na sercu leżało dobro Ojczyzny, którzy za nią oddali swoje życie. Jest ona pomnikiem a zarazem hołdem.
W 1996 roku szkoła podstawowa w Osuchach otrzymała imię majora Edwarda Markiewicza ps. "Kalina" Inspektora Inspektoratu Zamojskiego AK oraz sztandar. W szkole znajduje się izba poświęcona patronowi i walkom partyzanckim.

Goniec łukowski do nabycia w cenie 10 zł.

Kontakt z nami

Gminny Ośrodek Kultury w Łukowej
Łukowa 569A
23-412-Łukowa

tel. 84 6874060, 6874053
e-mail: gokluk1@wp.pl
administrator: informatyk@lukowa.pl

Copyright © 2024 Oficjalny serwis internetowy Gminy Łukowa. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Joomla! jest wolnym oprogramowaniem wydanym na warunkach GNU Powszechnej Licencji Publicznej.